Do objawów zalicza się m.in. żółtaczkę, powiększenie wątroby, osłabienie. Częściej obserwujemy zmniejszenie wskaźników MCH i MCHC. Najczęstszą przyczyną jest niedokrwistość z niedoboru żelaza. Pierwiastek ten wchodzi w skład hemoglobiny, która jak wcześniej wspomniałam odpowiada za transport tlenu we krwi. RDW-SD – norma. Norma RDW-SD mieści się między 11,5–14,5%. Jeśli wynik mieści się w tej normie, to świadczy to o stosunkowo jednolitej objętości czerwonych krwinek. Jeśli wynik jest zbyt wysoki, to oznacza dużą różnorodność w zakresie objętości komórek. Zioła, które pomagają obniżyć poziom kortyzolu we krwi. Pn, 08-06-2009 Forum: Zdrowie małego dziecka - Re: katastrofalnie niski poziom żelaza u 3,5 latk Re: niskie neutrofile i wysokie limfocyty u 5 mie na poziom limfocytow ma duzo rzeczy wplyw jedzenie tez- proces trawienia itd. kazde badanie krwibi moczu jest wiarygodne tylko naczczo !!! Ale witamina B12 nie jest toksyczna, więc jej nadmiar nie powoduje niepożądanych objawów. W skrajnych przypadkach u pacjenta może wystąpić reakcja uczuleniowa. Czytaj więcej: Jak uzupełniać niedobory żelaza? Żelazo na receptę czy bez? Za niski poziom witaminy B12 prowadzi do: drżenia i mrowienia kończyn; zaburzeń równowagi; Niedobory żelaza są bardzo powszechne. Gdy są poważne, mogą prowadzić do anemii spowodowanej niedoborem żelaza. Oprócz prawidłowo dobranego leczenia, warto wiedzieć, jak szybko uzupełnić żelazo w organizmie. Czy istnieją skuteczne leki lub suplementy, które pomogą mi szybko podnieść poziom żelaza? Jakie substancje zaburzają wchłanianie żelaza? Na to pytanie odpowiada lek jurus gambar senam dasar psht 1 90. fot. Adobe Stock Spis treści: Rola żelaza w organizmie Niedobór żelaza - przyczyny Czym objawia się niedobór żelaza? Niedobór żelaza - diagnoza Rola żelaza w organizmie Żelazo (Fe) pełni bardzo ważne funkcje w organizmie. Bez niego niemożliwy byłby transport tlenu do tkanek ani powstawanie czerwonych krwinek. Żelazo pełni też rolę w procesach immunologicznych. Niedobór żelaza może prowadzić do rozwoju niedokrwistości, czyli anemii. Zależnie od stopnia niedoboru żelaza wyróżniamy następujące okresy niedoboru tego pierwiastka: przedutajony - niedobór żelaza w puli magazynowej; utajony - niedobór żelaza w erytropoezie bez niedokrwistości, zmniejszone stężenie żelaza w szpiku kostnym i surowicy; jawny - niedokrwistość z niedoboru żelaza (jak diagnozować niedokrwistość z powodu niedoboru żelaza). Niedobór żelaza - przyczyny Wyróżnia się 4 główne grupy przyczyn prowadzących do niedoboru żelaza: Niewystarczający dowóz żelaza (występuje u małych dzieci, wegetarian i osób na diecie mlecznej); Upośledzone wchłanianie - to stany po resekcji żołądka oraz zespół złego wchłaniania; Wzmożone zapotrzebowanie - charakterystyczne podczas pokwitania, ciąży, karmienia piersią, a także w trakcie leczenia witaminą B12 z powodu jej niedoboru; Utrata żelaza wskutek przewlekłych krwawień - jest to najczęstsza przyczyna niedoboru żelaza (80% przypadków). Najczęstsze przyczyny utraty krwi: krwawienie z przewodu pokarmowego, krwawienie z dróg rodnych, utrata krwi z dróg moczowych, układu oddechowego, w wyniku urazu, samookaleczenia, samoupusty krwi, wrodzone i nabyte skazy krwotoczne. Przyczyny niedoboru żelaza a wiek Wiek chorego w pewnym stopniu determinuje charakter przyczyny niedoboru żelaza. U niemowląt najczęstszą przyczyną niedoboru żelaza jest ciężka niedokrwistość sideropeniczna matki i uboga w żelazo dieta. Z kolei u dzieci i młodzieży to dieta zbyt uboga w żelazo w stosunku do zapotrzebowania, zaburzenia wchłaniania albo pasożyty przewodu pokarmowego. Dominującą przyczyną niedoboru żelaza u dorastających dziewcząt i miesiączkujących kobiet jest utrata krwi z miesiączkami. U mężczyzn, zwłaszcza starszych i kobiet po menopauzie, główną przyczyną niedoboru jest patologiczna utrata krwi z przewodu pokarmowego. Niezależnie od wieku stany po resekcjach w obrębie przewodu pokarmowego oraz obecność achlorhydrii prowadzą do upośledzonego wchłaniania. Czym objawia się niedobór żelaza? Osoby cierpiące na niedobór żelaza mogą cierpieć na różne dolegliwości: osłabienie, łatwa męczliwość psychiczna i fizyczna, słaba tolerancja wysiłku fizycznego, łatwość zapadania na infekcje, bóle głowy, szumy w uszach, mroczki przed oczami, zawroty głowy, zmęczenie i senność, wzmożona drażliwość, upośledzona koncentracja uwagi, pogorszenie pamięci. Za niski poziom żelaza we krwi może także skutkować problemami z sercem i układem krążenia - chodzi o tachykardię, czynnościowy szmer skurczowy, bóle wieńcowe, zaostrzenie objawów niewydolności krążenia. W badaniu przedmiotowym stwierdza się następujące nieprawidłowości: sucha, popękana, alabastrowo blada skór,a zajady - pękanie skóry w kącikach ust, łamliwość i wypadanie włosów, przedwczesne siwienie, kruche i łamliwe paznokcie, zaczerwieniony język, niebieskawe zabarwienie białkówek oczu (objaw Oslera), zaburzenia połykania, bólami przy przełykaniu, opaczne łaknienie, spożywanie substancji niejadalnych: ziemi, wapnia, tynków, papieru lub kwaśnych pokarmów, bardzo zimnych pokarmów albo potraw wydających dźwięki w czasie spożywania, zwiększona podatność na infekcje, dolegliwości żołądkowe. Niedobór żelaza - diagnoza Jest kilka parametrów służące do oceny gospodarki żelazowej. Podstawowym jest badanie stężenie żelaza - jest zmniejszone w stanach niedoboru tego pierwiastka oraz w przewlekłych zapaleniach, zakażeniach, nowotworach. Poziom żelaza może obniżyć się w ciągu kilku godzin od rozpoczęcia ostrego zakażenia. Z innych czynników wpływających na stężenie żelaza w surowicy należy wymienić: porę dnia (maksymalne wartości osiąga ok. godz. 7-10, minimalne wieczorem), miesiączkę, doustne podawanie żelaza (wzrost stężenia następuje w ciągu kilku godzin od podania), pozajelitowe podawanie żelaza (wzrost stężenia następuje w ciągu kilku tygodni od rozpoczęcia podawania. Wartości stężenia żelaza 25% wykluczają niedobór żelaza jako przyczynę niedokrwistości, dla niedoboru żelaza charakterystyczne są wartości <16%, a zwłaszcza <10%. Bada się też poziom ferrytyny. Jej obniżone stężenie potwierdza niedobór żelaza - charakterystyczne są wartości <10-12 ug/l/. Poziom ferrytyny jest również obniżony w niedoczynności tarczycy i niedoborze witaminy C. Poza główną rolą jako magazynu żelaza ferrytyna jest białkiem ostrej fazy, jej poziom jest wysoki przy współistniejącym niedoborze żelaza u osób z: ostrymi schorzeniami wątroby, marskością wątroby, ziarnicą złośliwą, ostrymi białaczkami, guzami litymi, gorączką, stanami zapalnymi, przewlekłą niewydolnością nerek. Na podstawie licznych badań wykonanych u chorych dializowanych i u pacjentów ze stanami zapalnymi ustalono, że stężenie ferrytyny w surowicy poniżej 50-60ug/l wskazuje z dużym prawdopodobieństwem na niedobór żelaza. Poza tym lekarz może zlecić następujące badania: oznaczenie rozpuszczalnego receptora dla transferyny, badanie rozmazów szpiku na obecność żelaza zapasowego, badanie wolnej protoporfiryny w erytrocytach, objętość krwinki czerwonej, zawartości hemoglobiny w krwince czerwonej, wskaźnika RDW, poziomu leukocytów i liczby płytek krwi. Przydatne jest też badanie rozmazu krwi obwodowej. W większości przypadków badanie szpiku nie jest niezbędne dla potrzeb diagnostyki niedokrwistości z niedoboru żelaza. Przy niedostępności takich wartościowych wskaźników gospodarki żelazowej, jak poziom ferrytyny, wskaźnik wysycenia transferyny, może ono jednak dostarczyć wartościowych informacji zastępczych jak: obecność lub brak żelaza zapasowego, zahamowanie dojrzewania erytroblastów, czy ich zmiany jakościowe występujące w stanach niedoboru żelaza. Artykuł powstał dzięki konsultacji z prof. nadzw. WIM dr hab. n. med. Piotrem Rzepeckim. Więcej o niedoborach w organizmie:Objawy niedoboru witaminy D3Ferrytyna - czym skutkuje jej niedobór?Jej braki prowadzą do depresji. Zobacz, jak niacyna wpływa na pracę mózguNiedobór kwasu foliowego u mężczyzn prof. dr hab. n. Rzepeckikierownik kliniki chorób wewnętrznych i hematologii WIM Specjalista chorób wewnętrznych, hematolog, specjalista transplantologii klinicznej, kierownik kliniki w Wojskowym Instytucie Medycznym. Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem! Healthy product sources of iron. Food rich in Fe (ferrum) Żelazo jest niezwykle ważnym pierwiastkiem odpowiedzialnym za wiele procesów w organizmie człowieka. Jego niedobory mogą prowadzić do powikłań i chorób. Dieta niemowląt powinna być odpowiednio zbilansowana i zawierać zalecane dawki żelaza. Jak więc zadbać o jego odpowiedni poziom? Żelazo dla niemowląt – jakie mogą być skutki niedoborów Żelazo jest obecne w większości komórek ludzkiego organizmu. Pierwiastek ten bierze udział w transporcie tlenu oraz metabolizmie komórkowym. Niemowlęta do szóstego miesiąca życia (urodzone zdrowe, w terminie, z prawidłową masa ciała) mają w swoim organizmie odpowiedni poziom tego pierwiastka i w ich diecie nie musi być uwzględnione żelazo dla niemowląt. Jednak gdy dziecko skończy pół roku, to zapotrzebowanie na żelazo wzrasta i należy w jego codziennym menu uwzględnić produkty i suplementy, które zapewnią jego właściwy poziom. Niedobory mogą mieć naprawdę poważne konsekwencje. Gdy żelazo dla niemowląt jest na odpowiednim poziomie to zapobiega: – upośledzeniu rozwoju ruchowego – zaburzeniom w rozwoju intelektualnym – częstym zachorowaniom – niedokrwistości Żelazo dla niemowląt może być konieczne w przypadku dzieci urodzonych zbyt wcześnie, bliźniąt, dzieci ze zbyt niską masą urodzeniową lub z żółtaczką. Dzieci kobiet chorujących na cukrzycę również mogą cierpieć na niedobory tego pierwiastka. Jak zadbać o prawidłowy poziom żelaza u niemowląt W pierwszych miesiąca życia niemowlęta mają „zapas” żelaza, a naturalny kobiecy pokarm również zaspokaja zapotrzebowanie na ten pierwiastek. Żelazo dla niemowląt uwzględnia się w diecie, gdy dziecko zaczyna mieć zbyt niski poziom około 6-7go miesiąca życia. Wtedy należy do diety niemowlęcia włączyć pokarmy, które dostarczą pierwiastek. Do takich pokarmów zalicza się: wątrobę wieprzową i cielęcą. Żelazo znajduje się też w żółtkach kurzych jaj. Żelazo dla niemowląt wchłania się lepiej, jeśli dziecko spożywa produkty bogate w witaminę C. Przyswajalność zmniejsza się jeśli w diecie znajdują się produkty zbożowe i sojowe. Największe prawdopodobieństwo wystąpienia niedoborów występuje u dzieci żywionych mlekiem krowim oraz mlekiem modyfikowanym, które nie jest wzbogacone w żelazo. Tak naprawdę właściwa dieta powinna zapewnić dziecku zdrowy rozwój, dlatego warto stosować się do oficjalnego schematu żywienia niemowląt stworzonego przez Instytut Matki i Dziecka. Stali czytelnicy bloga na pewno wiedzą, że moje dziecko nie lubi mięsa. Niezależnie od rodzaju i formy podania Kalina pomija mięsne dania. Okazjonalnie uda mi się przemycić odrobinę mięsa w placuszkach czy babeczkach. Zwykle jednak młoda wykrywa „oszustwo” i posiłek kończy się awanturą. Brak mięsa w diecie dziecka nie dawał mi spokoju przez pierwszych kilka miesięcy rozszerzania diety. Rwałam sobie włosy z głowy i szukałam kolejnych przepisów. Nasze obiady były męczarnią, ponieważ Kalina nie chciała jeść tego co jej serwowałam, a ja walczyłam o każdy kęs. Przecież na każdym kroku słyszy się, że dziecko powinno jeść mięso kilka razy w tygodniu, aby nie wpaść w anemię. Moje dziecko nie chce jeść… mięsa Zrezygnowana zaczęłam szukać odpowiedzi w literaturze fachowej. W ręce wpadła mi wówczas książka „Moje dziecko nie chce jeść” Carlosa Gonzaleza. Polecam ją każdej mamie, która martwi się o dietę malucha. Po tej lekturze odpuściłam. Uznałam, że jeżeli pomimo tylu miesięcy przekonywania Kalina nie chce jeść mięsa to nie ma sensu jej do tego zmuszać. Zdrowe dziecko samo się nie zagłodzi. Zróżnicowana i bogata dieta jest w stanie zaspokoić potrzeby organizmu. Mięso jest tylko jednym ze źródeł żelaza, a nie jedynymi. Potwierdzają to wyniki badań Kalinki, która poziom żelaza i hemoglobinę ma na książkowym poziomie. Produkty roślinne bogate w żelazo Dieta Kalinki nie była konsultowana z żadnym dietetykiem. Rady lekarzy, który namawiali mnie do mięsno-warzywnych przecierów puszczałam mimo uszu. Nigdy też nie liczyłam dokładnej ilości spożywanego żelaza. Wiadomo przecież, że jednego dnia uda się zjeść super skomponowane i odpowiednio zbilansowane posiłki, a następnego maluch wcina wyłącznie rodzynki, jogurt i wafle. Nie można też zapominać, że nie samym żelazem człowiek żyje. Dziecko potrzebuje także innych pierwiastków jak wapń, magnez czy potas. Postanowiłam działaś zgodnie z własną intuicją, a komponując dietę dla Kalinki postawiłam na różnorodność. Czytaj dalej i dowiedz się co podaję mojemu dziecku, aby utrzymać żelazo na odpowiednim poziomie. Pamiętaj też, że każdy maluch jest inny i ma odmienne zapotrzebowanie, dlatego dietę zawsze dopasowuj do swojego dziecka. Pestki, nasiona i orzechy Pestki dyni i nasiona słonecznika to skarbnica żelaza. Przed podaniem najlepiej pestki i nasiona zmielić lub utrzeć w moździerzu. Niedojrzały układ pokarmowy nie poradzi sobie ze strawieniem całych ziaren. Bardzo bogate w żelazo są nerkowce. Wprowadź do diety także olej z pestek dyni tłoczony na zimno. Pestki, nasiona i ziarna dodaję do śniadaniowej kaszy oraz do wypieków. Z pestek dyni i ziaren słonecznika robię też mleko roślinne oraz pastę kanapkową. Natomiast orzechy pojawiają się u nas na kanapce w postaci masła (kupuję masło z dobrym składem). Moim super odkryciem są nasiona konopii (siemię konopne). Nie dość, że zawierają bardzo dużo żelaza to na dodatek są bogate w kwasy Omega 3 i witaminę E. Warto wprowadzić do diety nie tylko nasiona, ale też olej konopny. Suszone owoce To źródło żelaza było dla mnie największym zaskoczeniem. Poszukiwany przez wszystkie mamy pierwiastek znajduje się w suszonych morelach, śliwkach, a nawet w rodzynkach. Bogate w żelazo są też owoce morwy białej i czarnej (do kupienia w Lidlu). Nie dziwię się, że moje dziecko tak uwielbia suszone owoce. Dzieci podświadomie wybierają produkty bogate w składniki, na które mają największe zapotrzebowanie. Suszone owoce obowiązkowo dodaję do jaglanki oraz domowych wypieków. Co jakiś czas podaję Kalince miseczkę suszonych owoców na drugie śniadanie. Kasza zamiast kaszki Moja córka nigdy nie dostała kaszki typowej dla dzieci. Co prawda wzbogacane są one w żelazo, niemniej jest to sztuczny dodatek, a nie naturalnie występujący pierwiastek. Uznałam, że kaszka typowo dziecięca jest niepotrzebnym zapychaczem. Zamiast tego od samego początku podaję Kalinie „dorosłe” kasze, które sama jem każdego poranka. Na śniadanie króluje u nas jaglanka z owocami. Za każdym razem jemy ją na inny sposób (z sezonowymi owocami, z kakao czy z mlekiem kokosowym). Obok jaglanki warto dziecku serwować także kaszę gryczaną niepaloną. Świetnie smakuje ugotowana z rodzynkami i podana z tartym jabłkiem. Pozostałe kasze (np. orkiszową) powinno się wprowadzić na stałe do jadłospisu i zastępować nimi ziemniaki czy makaron. Komosa ryżowa Komosa jest zbożem, które odkryłam wraz z pojawieniem się dziecka w domu. Quinoę (to inna nazwa dla komosy) serwuję zarówno na słodko (na śniadanie zamiast jaglanki) lub na słono jako dodatek do obiadu. Świetnie sprawdza się jako składnik faszerowanej papryki. Komosa ma więcej żelaza niż kasza jaglana i gryczana razem wzięte. Poza wersją do gotowania warto poszukać też komosy w wersji ekspandowanej. Amarantus To nasze ulubione ziarno ekspandowane. Kalinka mogłaby jeść je prosto z woreczka. Posypuję nim zupy, musy owocowe, pasty kanapkowe, a nawet jogurt (chociaż nabiał ogranicza wchłanianie żelaza). Amarantus można jeść także w postaci gotowanych ziaren (Kalina uwielbia z gruszką) oraz jako mąkę. Tą ostatnią dodaję do większości wypieków, co zresztą widać w moich przepisach. Mąka nie tylko pszenna Alternatyw dla mąki pszennej zaczęłam poszukiwać, gdy Kalinka miała problemy z nietolerancją glutenu. Przez kilka miesięcy musiałam wykluczać ten składnik z jej diety. Odkryłam wówczas bogactwo mąk innego rodzaju. Od tamtej pory króluje u nas mąka gryczana i orkiszowa. Te dwie stanowią podstawę naszych wypieków i są świetnym źródłem żelaza. Regularnie stosuję też mąkę kukurydzianą, amarantusową (bardzo bogata w żelazo), owsianą, kokosową czy ryżową (uwaga na nadmiar ryżu w diecie dzieci). Pieczywo pełnoziarniste Utarło się, że najlepszym pieczywem dla malucha jest to wykonane z jasnej mąki. Dlaczego? A no dlatego, że jest lekkostrawne. Tylko ile warta jest taka biała nadmuchana buła, którą dziecko zapycha się w drodze ze sklepu? Niewiele. To po prostu solidna dawna glutenu o wysokim indeksie glikemicznym. Dlatego nawet małemu dziecku o wiele lepiej jest podać pieczywo ciemne, mniej przetworzone, zawierające ziarna z pełnego przemiału. Kromka takiego chleba będzie zawierać wiele składników mineralnych w tym także żelazo. Zielone warzywa Brokuł, groszek, fasolka szparagowa, szpinak, jarmuż, awokado. Te produkty naprzemiennie pojawiają się u nas każdego dnia. Do tej listy dodaj jeszcze natkę pietruszki i masz idealną kompozycję składników obiadu bogatych w żelazo. Niestety moja córka nie przepada za pietruszką, więc jemy ją sporadycznie. Nasiona roślin strączkowych Kalinka nie akceptowała mięsa od początku rozszerzania diety. Zamiast tego z wielką chęcią pałaszowała wszelkiego rodzaju pasty kanapkowe z nasion strączkowym. Soczewica, ciecierzyca, fasola czy groszek pojawiają się u nas każdego dnia. Serwuję je jako dodatek do obiadu lub jako smarowidło na chleb. Strączki to także cenne źródło białka. Buraki To chyba jedne z najmniej docenionych warzyw w naszej kuchni. Osobiście nie jadłam ich przez wiele lat, ponieważ są trudne w obróbce. Ich gotowanie czy pieczenie wymaga sporo czasu. Warto jednak włączyć buraki do regularnej diety, ponieważ poza żelazem zawierają też spore pokłady kwasu foliowego, niezbędnego w procesach krwiotwórczych. Z buraków przygotować można sok, placuszki czy nawet gofry. Suszone pomidory A zwłaszcza pomidory suszone na słońcu posiadają zaskakująco dużo żelaza. Pomidory należą do grupy produktów, które poddane obróbce termicznej znacząco zwiększają swoje właściwości odżywne. Poza żelazem mają także znaczące ilości likopenu, potasu, magnezu, wapnia oraz witaminy C, PP, z grupy B i K (ta ostatnia ma kluczowe znaczenie w procesie krwiotwórczym). Suszone pomidory dodaję do sosów, past kanapkowych i omletów. Kupuję pomidory bez zalewy, a następnie sama przygotowuję do nich smakową oliwę. Jajka Żelazo znajdujące się w jajku (a dokładnie w żółtku) jest jednym z najlepiej przyswajalnych. Kalinka uwielbia jajka od kiedy tylko pierwszy raz je podałam. Przygotowuję z nich jajecznicę, omlety, zapiekam w formie babeczek, dodaję do wypieków i placuszków. Jajka schodzą u nas w ilościach niemalże hurtowych. Warto też pamiętać, że żółtko jajka jest bogate w witaminy oraz kwasy Omega3, które są niezbędne dla prawidłowego rozwoju mózgu dziecka. Jeżeli dziecko ma poważne problemy z żelazem, a chętnie zjada jajka to zamiast kurzych wybrałabym jajka przepiórcze. Wprowadziłam je Kalinie stosunkowo późno, bo ok 17 miesiąca. Bardzo żałuję, bo są pyszne, szybko się je przygotowuje, a moje dziecko z wielką chęcią je zjada. Kakao i karob Kakao jest produktem niezwykle bogatym w żelazo, dlatego od kiedy Kalinka skończyła rok podaję je regularnie. Unikam jednak łączenia go z mlekiem krowim, ponieważ nabiał ogranicza wchłanianie żelaza. Kakao dosypuję do porannej miseczki jaglanki lub dodaję do domowego Monte z banana i awokado. Od czasu do czasu nie odmawiam także Kalinie kostki prawdziwej czekolady. Zwracam tylko uwagę, aby zawierała dużą ilość kakao (minimum 70%) i nie miała w składzie zbędnych zapychaczy. Zdrowszą alternatywą dla kakao jest karob. Nie wszystkim będzie on pasować, ponieważ charakteryzuje go specyficzny smak. W przeciwieństwie do kakao nie posiada kofeiny i szczawianów. Dodaję go do zdrowych deserów, kulek mocy czy brownie. Kalinka pije go też rozpuszczonego w wodzie jako „kawa dla bobasków”. Awokado Awokado nie jest aż taką bombą żelaza jakby się mogło wydawać, chociaż zawiera go całkiem sporo w stosunku do innych produktów. Jemy je jednak bardzo regularnie. Poza żelazem zawiera także wapń, fosfor, magnez, potas, wiele witamin, a przede wszystkim jednonienasycone kwasy tłuszczowe. Otręby pszenne W 100 g otrębów znajduje się całkiem sporo żelaza, niemniej dzienna norma spożycia otrębów to zaledwie 2-3 łyżki (dla dzieci jeszcze mnie). Warto jednak dodawać je do porannej owsianki czy jaglanki, dosypywać do naleśników, placuszków czy domowych wypieków. W połączeniu z innymi składnikami diety tworzą zbilansowaną dietę bogatą w niezbędne minerały. Dorada Ryby z reguły nie mają zbyt wiele żelaza. Wyjątkiem jest dorada, która zawiera tego pierwiastka całkiem sporo (jak na ryby rzecz jasna). Jeżeli Twój maluch lubi ryby to dorada powinna jak najczęściej gościć na jego talerzu. Na koniec jeszcze kilka zasad: Nie łącz produktów bogatych w żelazo z nabiałem, ponieważ ograniczasz wchłanianie żelaza. Nie podawaj zbyt wielu produktów bogatych w błonnik pokarmowy, ponieważ on także ogranicza wchłanianie żelaza. Zwiększ spożycie witaminy C, która ułatwia przyswajanie żelaza pochodzącego z roślin. Dbaj o różnorodność w kuchni. Tylko w ten sposób zagwarantujesz odpowiednią podaż wszystkich minerałów niezbędnych do prawidłowego rozwoju malucha. A Ty jakie masz sposoby na zwiększenie ilości żelaza u dziecka? Żelazo to jeden z najważniejszych mikroelementów. Jest niezbędny do tego, aby krew mogła prawidłowo spełniać swoje funkcje, w tym transportować tlen do wszystkich narządów i tkanek. Nic więc dziwnego, że jeżeli nie jest to możliwe, konsekwencje są bardzo poważne i dotyczą niemalże całego organizmu. Co robić, gdy okazuje się, że twoje dziecko ma za mało żelaza i grozi mu anemia? Żelazo i anemia pod lupą Niedobór żelaza jest najczęstszą przyczyną występowania niedokrwistości, czyli właśnie anemii, u najmłodszych. Żelazo (Fe) jest podstawowym składnikiem hemoglobiny, czyli czerwonego barwnika, który znajduje się w erytrocytach (czerwonych krwinkach). Odwołując się do funkcji transportowej krwi, to właśnie one są odpowiedzialne za dostarczanie tlenu. Kiedy jednak krew nie może prawidłowo tego robić, a narządy zaczynają być niedotlenione, pojawiają się takie symptomy, jak np. zaburzenia pracy serca. Jakie jeszcze mogą być objawy anemii spowodowanej niedoborem żelaza? Osłabiona odporność, częstsze infekcje, szybka męczliwość dziecka i ogólne osłabienie, niechęć do zabawy oraz aktywności fizycznej, trudności w koncentracji, brak skupienia w czasie lekcji, zaburzenia nastroju, sucha i blada skóra, może pojawić się także potrzeba spożywania produktów, które nie są przeznaczone do jedzenia, jak np. wapno czy glina. Walka z niedokrwistością Niestety, ludzki organizm nie potrafi sam produkować żelaza, w związku z czym należy dbać o odpowiednią podaż. To właśnie zbyt mała ilość Fe w diecie jest jedną z najczęstszych przyczyn występowania niedoborów. Może być to spowodowane źle zbilansowaną dietą lub wręcz niedożywieniem, co jest skutkiem np. stosowania przez dzieci głodówkowych diet odchudzających. Diagnozę anemii stawia oczywiście specjalista, do czego potrzebuje odpowiednich wyników badań. Są to testy wykonywane z krwi, na które skierowanie może wystawić lekarz pierwszego kontaktu. Po potwierdzeniu niedokrwistości z niedoboru żelaza przepisuje się pacjentowi preparaty uzupełniające Fe, które najczęściej podawane są pod postacią tabletek. Co istotne, tego typu terapia może trwać od kilku tygodni do nawet pół roku, ponieważ tyle czasu potrzeba, aby krwinki mogły się odbudować. Należy przy tym także odpowiednio rozplanować dietę, w której powinny znaleźć się niedobór żelaza, ale co ważne, także witaminę C. Znacznie ułatwia ona wchłanianie Fe (bardzo często jest także składnikiem wspomnianych wcześniej uzupełniających preparatów farmakologicznych). Źródła żelaza - które warto wprowadzić do diety dziecka? W pożywieniu dostępne są dwa rodzaje żelaza - hemowe i niehemowe. Pierwsze z wymienionych jest lepiej przyswajalne, a znajduje się w produktach odzwierzęcych. Poleca się w tym kontekście wątróbkę, wołowinę, małże, ostrygi czy też ryby. Żelazo niehemowe to zaś produkty roślinne. Dużą ilość zawiera w sobie tofu, soja, biała fasola, natka pietruszki, brokuły czy też takie warzywa liściaste, jak jarmuż. Na talerzu dziecka warto umieścić także orzechy, np. nerkowca, oraz kakao. Biorąc zaś pod uwagę witaminę C, dobrze łączyć wyżej wymienione produkty z papryką, natką pietruszki, czarną porzeczką lub truskawkami. Co istotne, poleca się spożywanie ich w formie surowej, bo obróbka termiczna znacznie zmniejsza walory odżywcze. Z drugiej strony, są też składniki, które mogą utrudniać wchłanianie żelaza i powinno się unikać ich spożywania w tym samym czasie, gdy dziecko je produkty bogate w Fe. Co znajduje się na tej liście? Jest to herbata, produkty mleczne oraz żywność zawierająca duże ilości błonnika. Żelazowa perspektywa Co istotne, jak najbardziej da się zarówno wyleczyć z anemii, jak i utrzymywać poziom żelaza w normie. Rzeczywiście, jeśli dziecko borykało się z niedoborem tego mikroelementu, należy mieć większą uważność na ewentualne objawy niedokrwistości i regularnie wykonywać badania kontrolne. Gdy jednak na co dzień dziecko odpowiednio się odżywia, nie występują nadmierne krwawienia, np. poprzez drogi moczowe, w związku z pasożytami, czy też inne zaburzenia w pracy układu trawiennego, niedobory żelaza nie powinny występować. Jeśli zatem cokolwiek budzi Twoje wątpliwości, skonsultuj to z lekarzem - im szybciej, tym lepiej. Być może okaże się to “fałszywy alarm” i wystarczy tylko wsparcie organizmu dziecka odpowiednimi suplementami. Pamiętaj jednak, że preparaty podawane najmłodszym, muszą być dostosowane do ich potrzeb - by skutecznie, ale przede wszystkim bezpiecznie, mówić niedoborom STOP. Gdy na co dzień dziecko odpowiednio się odżywia, nie występują nadmierne krwawienia, np. w związku z pasożytami, czy też inne zaburzenia w pracy układu trawiennego, sytuacja powinna być opanowana. Jeśli jednak masz wątpliwości, możesz postawić na różnego rodzaju suplementy, które pomogą utrzymać wyniki dziecka w normie. Pamiętaj jednak, aby preparaty były dostosowane do najmłodszych - powiedz STOP niedoborom.

niski poziom żelaza u dziecka forum